Ze względu na jego dobroczynny wpływ w walce z nowotworami stał się celem wielu badań naukowych. Fucoidan, bo właśnie o nim mowa stał się popularny za sprawą wywierania korzystnego wpływu na stan ludzkiego organizmu. Medycyna dalekowschodnia od zarania dziejów zalecała spożywanie wodorostów. A wszystko to za sprawą ich pozytywnego wpływu na układ pokarmowy, hormonalny oraz nerwowy. Medycyna współczesna udawania, że takie zalecenia były jak najbardziej zasadne. Czym więc jest fucoidan? Gdzie występuje? Jaki ma wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu?
Czym jest oraz z czego się składa fucoidan?
Fucoidan (fukoidan, fukoidyna) jest polisacharydem, czyli cukrem złożonym. Potocznie nazywany jest ekstraktem z wodorostów. W stanie naturalnym przybiera charakter lepkiej cieczy, która wyglądem przypomina gumę cukrową. Swoją zwyczajową nazwę zawdzięcza środowisku, z którego jest pozyskiwany. Fucoidan bowiem w znacznym stopniu pozyskuje się z morskich wodorostów. Nadrzędną jednostką struktury fucoidanu jest fukoza. Ważną rolę w jego składzie odgrywają również grupy kwasu siarkowego. Kwas ten bowiem ma naturalną zdolność hamowania wzrostu komórek nowotworowych. Na strukturę fucoidanu składa się również: galaktoza, ksyloza, mannoza, glukoza oraz kwas uronowy.
Fucoidan — występowanie
Fucoidan występuje głównie w ścianach komórkowych morskich wodorostów. Pozyskuje się go przede wszystkim z substancji międzykomórkowej brunatnic, takich jak morszczyn pęcherzykowaty, morszczyn piłkowany, listownica palczasta, workoliść członowaty. A także bardziej popularnych: wakame czy nori. Pozyskać można go również ze szkarłupni, czyli morskich bezkręgowców.
Fucoidan pozyskiwany z brunatnic charakteryzuje się nieregularną strukturą. Prowadzi to do występowania różnic między nimi. Co oznacza, że mają różne właściwości, a tym samym w różny sposób oddziaływają na ludzki organizm. Wyróżniamy dwa rodzaje fucoidanów pozyskiwanych z brunatnic. Pierwszy z nich składa się przede wszystkim z fukozy, drugi natomiast z kwasu glikuronowego. Obie postaci są stosowane jako nutraceutyki.
Regularną strukturą charakteryzują się za to fucoidany pozyskiwane z bezkręgowców. Ich dostępność ze względu na sposób pozyskiwania jest jednak mocno ograniczona.
Na podstawie przeprowadzonych badań nie stwierdzono, aby fukoidany miały negatywny wpływ na ludzki organizm. Nie jest on również dla niego toksyczny, nawet przy bardzo wysokim poziomie spożycia.
Przeprowadzone badania potwierdziły za to szereg prozdrowotnych funkcji fucoidanu m in. przeciwnowotworowe, przeciwzakrzepowe, przeciwwirusowe, przeciwzapalne czy antyoksydacyjne.
Fucoidan – właściwości terapeutyczne
Fucoidan charakteryzuje się znaczącą aktywnością farmakologiczną. Z tego względu stał się celem wielu badań naukowych. Z każdym kolejnym badaniem naukowcy odkrywają coraz to nowsze jego właściwości terapeutyczne. Do najpopularniejszych właściwości prozdrowotnych fucoidanu zaliczamy:
- poprawia funkcjonowanie układu trawiennego: wspomaga perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom, niweluje występowanie hemoroidów oraz raka jelita grubego, zapobiega i przeciwdziała występowaniu wrzodów żołądka,
- zapobiega procesowi gromadzenia tkani tłuszczowej,
- hamuje rozwój stanów zapalnych organizmu,
- wzmacnia aktywność komórek odpornościowych,
- wykazuje działania przeciwnowotworowe,
- spowalnia proces starzenia,
- niweluje występowanie bezsenności, zaburzeń nastroju, syndromu chronicznego zmęczenia,
- wykazuje działanie antywirusowe,
- reguluje system hormonalny,
- wykazuje działania antyoksydacyjne,
- pozytywnie wpływa na komunikację międzykomórkową oraz jej metabolizm,
- wspiera prawidłowe działanie tarczycy,
- reguluje poziom cholesterolu,
- reguluje poziom cukru we krwi,
- wspiera pracę wątroby,
- polepsza krążenie krwi, zapobiega nadciśnieniu,
- zapobiega występowaniu miażdżycy,
- zapobiega zakażeniom spowodowanym obecnością drożdży,
- niweluje infekcje wywołane paciorkowcami,
- wykazuje działanie antykoagulacyjne i przeciwzakrzepowe,
- stymuluje i polepsza ukrwienie skóry,
- hamuje rozwój chorób autoimmunologicznych,
- hamuje rozwój alergii,
- sprzyja procesowi leczenia oparzeń, likwidacji blizn, gojenia ran i otarć,
- niweluje intensywność bóli menstruacyjnych.
Fukoidan – badania naukowe
Wiemy już, że polisacharyd fukoidan jest pozyskiwany na szeroką skalę z brunatnic. Fukoidan jest bowiem typowym związkiem dla tej gromady. Brunatnice charakteryzuje się wysoce specjalistyczną budową plechy. Najczęściej przybiera ona postać rozgałęzionej nici. Przedstawiciele należący do grupy brunatnic charakteryzują się wysokim zróżnicowaniem morfologicznym i anatomicznym.
Fukoidan to pochodzenia naturalnego polisacharyd, który odgrywa znaczącą rolę w przemyśle farmaceutycznym, lecz nie tylko. Równie często i chętnie wykorzystywany jest w przemyśle kosmetycznym. W ostatnim czasie dużą popularność zyskały badania nad polisacharydami o działaniu immunoregulującym i przeciwnowotworowym. Zyskują one coraz większe znaczenie w farmakologii. A do tej grupy należy fukoidan.
Fukoidan w organizmie człowieka nie wywołuje działań niepożądanych, a jego działanie przeciwnowotworowe jest wielokierunkowe i kompleksowe. Fukoidany ograniczają rozwój komórek nowotworowych oraz wywołują ich apoptozę. Stymulują również system odpornościowy organizmu, dzięki czemu mają zdolność wspomagania leczenia chorób nowotworowych oraz chorób zakaźnych. Największą zaletą fukoidanów pochodzenia naturalnego jest fakt, że posiadają one umiejętność zniwelowania skutków ubocznych chemioterapii. Nie wykazują również działania toksycznego na organizm człowieka.
Poniżej został przedstawiony opis kilku najciekawszych badań, które zostały przeprowadzone w celu zbadania właściwości polisacharydu, którym jest fucoidan.
Właściwości przeciwnowotworowe
Dotychczas przeprowadzono wiele badań dotyczących funkcji przeciwnowotworowej fucoidanu. Okazało się, że to, w jaki sposób fucoidan działa na komórki nowotworowe ściśle uzależnione jest od tego, jaki rodzaj komórek nowotworowych znajduje się w organizmie.
Najbardziej znanymi badaniami dowodzącymi tego, że fucoidan wykazuje działania przeciwnowotworowe, przeprowadzono na komórkach mięsaka misiego, szpiczaka i chłoniaka oraz ludzkich komórkach raka płuc.
Z badań tych wynika, że fucoidan wykazywał hamujący wpływ na wzrost komórek nowotworowych. W przypadku mięsaka misiego dzieje się tak ze względu na wpływ fucoidanu na stymulacje komórek RAW 264.7.
W przypadku badań obejmujących komórki szpiczaka i chłoniaka udowodniono, że fucoidan powoduje apoptozę badanych komórek nowotworowych. A czym jest apoptoza? Jest to nic innego jak samoistna destrukcja komórek.
Fucoidan powodował apoptozę badanych komórek nowotworowych również podczas badań na komórkach ludzkiego raka okrężnicy.
Przeprowadzono równie badania, których celem było określenie, jak fucoidan wpływa na komórki raka płuc. Badanie to ukazało, że fukoidyna hamowała wzrost komórek nowotworowych ich inwazję oraz migrację.
Działanie przeciwwirusowe fukoidanu
W celu dowiedzenia przeciwwirusowych właściwości fukoidanu przeprowadzono badania kliniczne na pacjentach z wirusowym zapaleniem wątroby typu C (HCV) oraz zbadano wpływ fukoidanu na wirusa HIV.
W pierwszym przypadku badaniom została poddana grupa osób, u której występowało HCV, a w związku z tym cierpiała ona również na marskość wątroby oraz nie reagowała na leczenie interferonem. Badania dowiodły, że fukoidan przyczynił się do obniżenia RNA wirusa. Jego działanie było jednak przejściowe. Po pewnym czasie poziom RNA wrócił do wartości pierwotnej.
Analizie poddano również wpływ fukoidanu na interferon. Badanie to było jednak nierozstrzygające. Uznano, że powodem niepowodzenia tego badania była zbyt mała liczba osób biorącą w nich udział oraz to, że osoby te nie reagowały na leczenie interferonem, co mogło wpłynąć na osłabienie działania fukoidanu.
Badania przeprowadzone w celu wpływu fukoidanu na ludzki wirus niedoboru odporności (HIV) okazały się bardziej wymowne. Dowodzą one bowiem, że fukoidan przyłącza się do białka CD4+ i tym samym wpływa na niemożność zakażenia tym wirusem komórek. Fukoidan może również wiązać się z glikoproteinami znajdującymi się na osłonce wirusa. Zapobiega to możliwości wprowadzenia wirusa do komórki organizmu.
Właściwości immunostymulujące
Kolejny z przeprowadzonych eksperymentów dotyczył porównania właściwości fukoidanów pod kątem immunostymulującym na komórki RAW 264.7. Komórki te inkubowano przez 24 godziny z różnymi fukoidanami o innym stężeniu. Dowiedziono, że fukoidan wpływał hamująco na wzrost komórek RAW 264.7. To jednak nie wszystko. Naukowcy odkryli, że fukoidan, wywiera pozytywny wpływ na komórki szpiku kostnego. W badaniach wykazano, że zwiększa on przeżycie komórek granulocytów po ich wcześniejszym napromieniowaniu. Fukoidan zwiększa również wytwarzanie cytokin. Nie wpływa jednak na wzrost ilości powierzchniowych markerów odpornościowych. Zwiększona odpowiedź systemu odpornościowego może być związana ze wzrostem wytwarzania cytokin.
Właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe
Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że fukoidyna działa przeciwzapalnie.
Stwierdzono, że fukoidan nie wpływa na stężenie w osoczu związków, które przeciwdziałają występowaniu czynników wywołujących zapalenie tzw. Mediatorów stanu zapalnego. W celu zrozumienia zależności pomiędzy fucoidanem a stanem zapalnym należy zrozumieć, czym są selektyny. Selektyny to grupa białek, które biorą udział w powstawaniu reakcji zapalnej. Występują one m.in. na powierzchni leukocytów i odpowiadają za ich przemieszczenie do miejsca stanu zapalnego. Przeprowadzone badania wykazały, że fukoidyna prowadzi do zahamowania przemieszczania się leukocytów. Działanie to jest spowodowane strukturą przestrzenną fukoidanu. Uznaje się, że na słuszność tej teorii przemawia fakt, że fukoidan pozyskiwany z różnych brunatnic w charakteryzował się odmienną siłę hamowania aktywności selektyn.
Występowanie stanu zapalnego jest ściśle powiązane z występowaniem bólu. W momencie, gdy teoria wpływu fukoidanu na zmniejszenie występowania stanu zapalnego w organizmie, została potwierdzona, rozpoczęto badania nad jej możliwymi właściwościami przeciwbólowymi. W tym celu wykonano badania, które dowiodły, że fukoidan działa przeciwbólowo tylko wtedy, jeśli ból jest pochodzenia obwodowego. Na poparcie tej teorii sformułowano tezę, że ból powstający w wyniku skurczu indukowanego kwasem octowym powoduje uwalnianie endogennych mediatorów, które prowadzą do stymulacji neuronów nocyceptywnych. Duża ilość tych mediatorów pochodzi z komórek odpornościowych, które migrują do miejsca zapalenia. Fukoidan poprzez wpływ na zmniejszenie migracji tych mediatorów do stanu zapalnego, zmniejsz tym samym odczyn zapalny, a przy tym dodatkowo wywołuje działanie przeciwbólowe.
Działanie przeciwbakteryjne
Ciekawym, a zarazem kontrowersyjnym okazało się badanie preprowadzone w celu próby dowiedzenia działania przeciwbakteryjnego fukoidanu.
Badanie to zostało przeprowadzone na zwierzętach. Próbie zostały poddane samce myszoskoczków mongolskich. Samce myszoskoczków mongolskich podzielono na trzy grupy. Jedna z grup nie została zakażona bakteriami i została grupą kontrolna. Pozostałym grupom zostały wprowadzone do żołądka bakterie. Jednej z grup został podawany fucoidan przed wprowadzeniem do organizmu bakterii. Druga grupa otrzymała wodę zawierającą fukoidan przez okres dwóch tygodni od zakażenia bakteriami.
W celu zbadania wpływu fukoidanu na organizm myszoskoczków zwierzęta te po upływie 6 tygodni zostały zabite, a ich żołądki zostały poddane analizie. Dowiedziono, że fukoidan przytwierdza się do powierzchni bakterii. Fakt, że w błonie żołądkach zwierząt, które otrzymały fukoidan przed wprowadzeniem bakterii, zaobserwowano mniejsze zmiany, ma temu dowodzić. W żołądkach zwierząt, które otrzymały fukoidan po wprowadzeniu do żołądka bakterii, nie zaobserwowano widocznej zmiany ilości bakterii oraz zmniejszenia stanu zapalnego żołądka.
Inne właściwości
Fucoidan wykorzystywany jest również jako związek o działaniu opóźniającym starzenie się skóry. Ułatwia również proces regeneracji skóry oraz gojenia się ran. Wpływ mają na to jego właściwości przeciwutleniające. Niewątpliwie wpływ na to ma również fakt, że fucoidan wpływa na stymulacji produkcji kolagenu.
Fucoidan — polisacharyd przyszłości
Podsumowując, fucoidan posiada ogromny potencjał farmakologiczny. Na polskim rynku preparaty zawierające ten związek zyskują w ostatnim czasie coraz to większą popularnością. Preparaty, które w swoim składzie zawierają fukoidan, rekomendowane są jako usprawniające pracę układu odpornościowego, ale nie tylko.
Głównym źródłem fukoidanów są organizmy morskie np. brunatnice. Organizmy morskie tworzy gromada, która obecnie jest nadal słabo zbadanym źródłem pod względem jej właściwości biologicznych. A przeprowadzane dotąd badania sugerują, że ich potencjał jest ogromny.
W ostatnim czasie dużą uwagę skupiono na polisacharydzie fukoidan, który poddawany jest szczegółowym badaniom naukowym.
W celach farmaceutycznych fukoidan otrzymywany jest z brunatnic i szkarłupni. Polisacharyd ten wykazuje aktywność przeciwnowotworową, przeciwzapalną, przeciwbakteryjną, przeciwwirusową, a także przeciwutleniającą, immunostymulującą i przeciwzakrzepową.
Fucoidan różni się budową chemiczną oraz siłą i profilem działania. A uzależnione jest to od rodzai organizmów, z których jest pozyskiwany. Jedno jest jednak pewne, polisacharyd ten kryje w sobie ogromny potencjał leczniczy.
Warto więc szczegółowo zaznajomić się z tym tematem. A co za tym idzie, warto rozważyć jego suplementacje. Nie tylko wtedy, gdy na nasz organizm działa jednostka chorobowa, ale również w celach profilaktycznych.
Fucoidan to inaczej Fukoidyna czy fukoidan i zamówić produkty z tym składnikiem można zamówić na stronie www.tabelazdrowia.pl
Produkty zawierające Fucoidan to np.